Çocuklar da Sosyal Fobi Yaşıyor

Birçok insanın sorunu olan sosyal fobi küçük yaşlarda ortaya çıkabiliyor. Okul hayatında sıkılgan, çevresi ile bağlantı kurmayı sevmeyen, hırçın ve aşırı aile baskısı yaşayan çocuklarda sık rastlanan sosyal fobi hakkında uzmanlar şu açıklamalarda bulunuyor

Çocuklarda Sosyal Fobi Ve Korku Ne Zaman Başlar?

Sosyal fobi, utanç verici bir duruma düşmekten, onaylanmayacak bir davranışta bulunmaktan, alay edilmekten korkma durumudur.

Korku duygusu, bebekliğin 4. Ayından itibaren başlar. Fakat fobi ile korku karıştırılmamalıdır. Bir korkuya fobi denebilmesi için, korku ile beraber kaçınma davranışının da olması gerekir.

Sosyal fobi anksiyete bozuklukları içerisinde değerlendirilir. Genellikle 13–24 yaşları arasında yaygın olmakla beraber çocukluk yaşlarında da sıklıkla görüldüğü ve bunun ileriki yaşlarda devam ettiği bilinmektedir.

Her birimiz doğuştan getirdiğimiz bir mizaç ile dünyaya geliriz. Mizaç kişinin davranışının bütün görünümlerini ve dünyayı, insan ilişkilerini anlamasını belirgin biçimde etkileyen uzun süreli ve dayanıklı içsel yaşantıdır.

Bazı bebekler iletişim kurmaya çok yatkınken bazı bebekler çok çabuk ağlarlar ve huysuzlanırlar. Büyük çoğunlukla bu özelliklerini erişkinlik dönemlerine de taşırlar. Çocuklar yaşadıkları bu sıkıntıyı tam olarak adlandıramayabilirler. Bu nedenle çeşitli dışavurumlarla sıkıntı yaşadıklarını bizlere hissettirirler.

Anksiyete, ağlama, huzursuzluk gösterme, bakışlarda durgunluk, anneye, babaya ya da güven duydukları herhangi birine sıkıca sarılma çocukların gösterdiği davranışlardan bazılarıdır. Herhangi bir hastalıktan, medikal ilacın yan etkilerinden şüphelenmediğiniz ve şikayetlerin 6 aydan fazla sürdüğü durumlarda çocuğunuzun sosyal kaygı yaşıyor olabileceğini göz önünde bulundurmak gerekir”

Sosyal Fobi Çocuklarda Ne Gibi Belirtiler Gösterir?

Ellerin titremesi, terleme, kekeleme, göz iletişimi kuramama, kalbin çok hızlı atması, yüzün kızarması başkaları tarafından kolayca tespit edilebilen kaygı belirtileridir. Sosyal ortamlardan sürekli kaçarlar. Huzursuz davranışlar sergilerler, sık sık rahatsız olduklarını belirten bahaneler üretebilirler. Aniden kekemelik görülen bir çocukta sosyal fobi riski araştırılmalıdır. Sosyal fobi davranışları sonucunda gelişen kekemelik, sosyal fobinin daha da ağırlaşmasına neden olabilir. Sosyal fobi yaşayan kişi bu davranışsal belirtileri göstermeye yüksek eğilimlidir. Kekemelik gibi belirtilerin görülüyor olması çocuğun daha fazla stres yaşamasına neden olur.

Aynı zamanda çekingen çocuklarda da bu durum görülebilmektedir. Fakat çekingen ya da utangaç çocukta, ileride sosyal fobi yaşayacağını söylemek doğru değildir. Bazı çocuklar doğuştan getirdikleri kişilik özellikleri doğrultusunda diğer çocuklara göre daha fazla içlerine kapanık, daha az girişken ya da özellikleri ile yaşıtlarından daha pasif olabilirler.

Sosyal Fobi Okul Dönemindeki Çocukları Nasıl Etkiler?

Sosyal fobi yaşayan okul çağı çocukları bir takım ortak davranışlar sergiler. Anne ya da babadan kolayca ayrılamama bu göstergelerden birisidir. Elbette çocuğun kendisini okula getiren ebeveynden ayrılamamasının çeşitli nedenleri vardır. Eğer çocuk çeşitli yalanlar söylenilerek kandırılmış ve verilen sözler yerine getirilmemişse çocuk anne-babadan ayrılmak istemeyebilir. Sosyal fobi yaşamaya eğilimli çocuklar genellikle okul çağına kadar kalabalık yerlerden kaçarlar. Okulla beraber bu durum ortadan kalkar.

Dolayısı ile çocukta bu durum huzursuzluk yaratabilir. Esasında okul dönemi sosyal fobi eğiliminde ki bir çocuğun tedavisinde, olumlu gelişmeler ve katkılar sağlayan bir süreçtir.

Sosyal Fobi Eğilimli Çocukların Okul Başarısı Nasıldır?

• Sosyal fobi yaşama ihtimali olan çocuklar sınıf içerisinde çok sessiz olurlar
• Sessiz ve sakin tavırları ile öğretmenleri tarafından çok sevilirler.
• Sosyal fobinin aşırı yaşandığı durumlarda bu çocuklara soru sorulduğunda cevap veremeyebilirler.
• Okulda performans sergilemeleri gereken dersler için haftalar öncesinden kaygılanmaya başlayabilirler Bu durum kendilerini ifade edememelerine neden olur ve akademik olarak başarılarını düşürür.
• Oyun parkına gitmek, arkadaşlarının evinde buluşmak, arkadaşlarını bir yere davet etmek onlar için oldukça zordur.

Eğitmenler Sosyal Fobi Durumu Yaşayan Bir Çocuğu Nasıl Fark Edebilir?

Çekingen tavırlar sergiliyorsa, konuşurken yüzü kızarıyor, sınıf içerisinde dalga geçilmesinden korkuyor ve panikliyorsa bu durum ileri yaşlarda da devam edecek olan sosyal fonksiyondaki bozukluğun habercisidir. Eğer çocuğun fobik kaçınmaları öğretmeni tarafından tespit edilemezse akademik başarısının düşük olduğu, düşük IQ sorunu yaşadığı düşünülebilir. Zorunlu eğitimi tamamladıktan sonra okula devam etmeme durumu görülebilir.

Çekingen Mizaçlı Bir Çocuk İle Sosyal Fobisi Olan Bir Çocuk Arasındaki Fark Nedir?

Çekingen çocuklar kaçınma davranışı sergilemezler. İçlerine kapanık çocuklar bulundukları ortamda çok fazla kişisel ilişkilere girmeseler de başkalarıyla birlikte olmaktan keyif alırlar. Kendileri sohbet başlatamayabilirler ancak birisi onlara bir şey sorduğunda cevap verirler, hatta onlara bir şey sorulduğu için mutlu olurlar. Sınıf içerisinde çok emin olmadıkları konularda söz almak istemezler ama emin olduklarında derse katılmaktan çekinmezler ve öğretmenleri soru sorduğunda cevap verebilirler. Utangaç çocuklar hayatlarının ilerleyen zamanlarında üzerlerinden bu pasifliği atarak daha aktif olabilirler.

Sosyal Fobisi İlerleyen Çocuklar İleride Ne Gibi Sorunlar Yaşar?

Herhangi bir nesne ya da obje fobisi, agorofobya, major depresyon, aşırı alkol ya da madde kullanımı ve bağımlılık, sosyal fobi yaşayanların yaklaşık olarak % 70-80’inde görülen sosyal fobiye ek olarak görülen rahatsızlıklardır.

Anne Ve Babaların Çocuğun Sosyal Fobi Olmasındaki Etkileri Nelerdir?

Çocukların sosyal fobi yaşamasında anne ve babaların ya da çocuğun bakımını üstlenen diğer kişilerin payı yüksektir. Çok küçük yaşlardan itibaren ailesi tarafından sert davranışlara maruz kalan çocuklar bu durum karşında psikososyal kriz yaşar. Ebeveynler çocuklarına çok dengeli yaklaşmalıdır. Aşırı baskı ve disiplinin yanı sıra, aşırı korumacılık ta çocuğun öz güven duygusunun gelişmesini olumsuz etkileyerek sosyal fobiye neden olabilir.

Ebeveynlere Önerileriniz Nelerdir?

• Anne ve baba çocuklarına olan tutum ve yaklaşımlarını değiştirmeli ve profesyonel yardım almalıdır.
• Sosyalleşme sıkıntısı yaşayan çocuklara genellikle başarabilecekleri bir görev verilmeli ve cesaretlendirilmelidirler.
• Çocuklar sosyalleşebilecekleri çeşitli aktivite merkezlerine yönlendirilebilirler. Bu şekilde aileden biraz uzaklaşarak daha sosyal olabilirler. Fakat zorlama yapılmamalıdır. Durumun daha zorlaştırmamak adına uzman tavsiyeleri dinlenerek yapılmalıdır.

Tedavi Süreci Nasıldır?

Uzman yardımı ve ailenin de yardımları ile çocuklarda daha çok oyun terapisi ile tedaviyi gerçekleştirmek ve çeşitli sembollerle soruna odaklanmak mümkün olmaktadır. Bu şekilde çocuğun yaşamış olduğu korku, kaygı ve kaçış duygularını kontrollü terapilerle yenmesi sağlanır.