Çocuklarda Göz Tembelliği ve Bilgisayarlı Eğitim

Bir bebek doğduğunda bizim gibi göremez, silüet halinde görür, annesini tanıyamaz, seçemez. İkinci ayında annesini tanımaya takip etmeye başlar. Renkleri görmeye başlar, derinlik hissi ise 5-6. aya kadar yavaşça oluşur. Bu döneme kadar ara ara kaymalar olabilir. Bebekler 6. aydan sonra iki gözlerini de kullanmaya başlarlar, böylece göz fonksiyonları erişkine yaklaşmış olur. Bluğ çağına kadar görme fonksiyonu artar, renkler ve derinlik hissinde seçici olunur. Bebeklik ve görmenin öğrenildiği erken çocukluk döneminde görmenin bulanık öğrenilmesi durumuna göz tembelliği diyoruz. Ülkemizde göz tembelliği sorunu yüzde 2-2,5 oranında görülüyor.

Görmeyi engelleyen nedenleri şöyle sıralayabiliriz: 

• İlk 5-7 yaş içinde bebeğin tek taraflı olarak görmesini engelleyecek durum varsa, numara farkı varsa, düşük olan taraf net, yüksek numara olan taraf bulanık görür. 

• Tek taraflı kayma varsa bebek bu gözle görmeyi öğrenemez. 

• Bebeğin görme yolunu önleyen katarakt, korneada leke varsa bebek bu sorun çözülmezse görmeyi öğrenemez. Çünkü görme öğrenilen bir olaydır. 

• Eğer öğrenemezse bir de çok yüksek numaralarda her iki göz birden tembel kalabilir. 

İlkokula kadar göz kontrolü ihmal edilmemeli 

Tek taraflı göz tembelliklerinde aile fark etmeyebilir, bir gözü iyi göreceğinden tek tarafının iyi görmeyeceğini bebek söyleyemez. Çocuk da bunu söyleyemez, normal sanır. Bu dönemi kaçırmamak için ilk 1-2 yaş içinde göz hekimi kontrolünün yapılması, ardından kreş ,anasınıfı ve okul öncesi muayeneler önemlidir. Eğer gözle ilgili sorunlar ilk 7 yaş içinde yakalanırsa daha çabuk çözümlenir ve tedavi süresi daha kısalır. Alınan sonuçlar yüzde 100'e yakın olur. Daha sonra fark edildiğinde durum biraz zorlaşmaya başlıyor.

Sporcular ve keskin nişancılar kullanıyor 

Sporcularla, keskin nişancılarda görüşü artırması nedeniyle tercih edilen bir sistem Acıbadem Maslak Hastanesi'nde de kullanılıyor. İsrail kaynaklı bir sistem, ABD, İngiltere, Almanya, Singapur'da kullanılıyor. Laserle ilgilenen Doktor Uri Polat Gabor patch adı verilen ve görme merkezini en çok uyaran bu sistemi bulmuş ve Nobel Ödülü'nü kazanmış. Görsel uyarıyı ve duyarlılığı artıran gabor patch şekline dayalı bir sistem oluşturulmuş. Çalışma bu şekil üzerinden yapılıyor. Bu şeklin beyindeki görsel uyarı merkezini uyarıyor. Tembellik ve düşük miyoplarla ilgili, laser sonrası çalışmalar tüm dünyada var. Gri ekran içinde açıklı, koyulu bir şekil var. Şekil üçlü, ikili, çapraz duruyor. Bunu görmeye çalışarak egzersizler yapmak da beyni çalıştırıyor. Hasta bu çalışmaları evinde yapıyor. Yaklaşık ayda bir hastaneye geliyor ve iyileşme ölçüsüne bakılıyor. Sistem 9-55 yaş arasındaki görme yollarında, her iki göz arasındaki numara farkından kaynaklanan tembelliklerde kullanılabiliyor. Tedavide birtakım sorunlar yaşamamak için kayma düzeyinin de 5 derecenin altında olması gerekiyor. Gebeliği olan, şeker hastalığı, ağır sistemik hastalığı olan kişiler tedavi öncesi bu durumları düzeldikten sonra sistemden yararlanabilir. Ayrıca kullanılan ilaçlar da tedaviyi etkileyebilir. 

Nasıl uygulanıyor? 

Hastaya bir CD veriliyor ve hasta bunu evde bilgisayarına yüklüyor. Hasta kendisine verilen şifre ile yaklaşık haftanın üç günü 30-40 dakika süren bir çalışma yapıyor. Hastaya sistemin oluşturduğu dersler uygulanıyor, 9-10 seansta bir görme düzeylerine bakılıyor. Yüzde 85 hastada yüzde 25 ve üzerine görme artışı oluyor. Yüzde 15 hastada ise yüzde 10-20 arası görme artışı oluyor. Sistem yüzde 100 garanti içermiyor ama en azından ilerki yaşta da görme kalitesini artıran bir sistem. Bu sistem sadece göz tembelliğinde değil laser, katarakt ameliyatları sonrasında da eğer kontakt duyarlılık azalmışsa kullanılabiliyor. Görme keskinliğini artırıcı etkisinden dolayı düşük miyoplarda ve 1,5 dereceye kadar olan yakın görme bozukluklarında kullanılabiliyor. Görme keskinliğini artırıyor, gözlüksüz uzakta netliği sağlıyor.